Mətbəx

Saxurların bir çox orijinal yeməkləri vardır. Saxur mətbəxinin ən dadlı yeməklərindən biri xəngəldir. Dairəvi şəkildə nazik xəngəllər buxarda bişirilir və qurudulmuş bişirilmiş ətlə birlikdə verilir. Xəngəllərin yapıldığı xəmir yarpaq kimi nazik olmalıdır, buna görə də hər xanım bu yeməyi yaxşı bişirə bilməz. Dadlıyeməyi çox xoşlayan şair Suvagilli Nəzir bu mövzuda bir şeir qoşmuşdur: "Haynaxüdne eyxhe xink`albı".

Kubute urva alişu, hı`ıda,

Gapal sayxı`, k`umk`umeyqa k`iıda.                                                                                                                                                                                                         

T`ubulen t`elebı M

Kubute urva alişu, hı`ıda,

Gapal sayxı`, k`umk`umeyqa k`iıda.

Mırt üvxümey tesseyqa alqı`da,

Ixhada çike kut xink`albı.

 

Ay can mama-oğliy, Ümar, vuşinbıd,

Ehe, haynaxüdne eyxhe xink`albı?

Med tezaldan k`umk`umeqa k`iıda,

Avqa zı lap xhadda ts`ayid qı`ıda.

 

Kubute dyubaraada alqı`ıda.

Ixhada hekuy-halakuy xink`albı.

Ay can mama-oğliy, Umar, vuşinbıd,

Ehe, haynaxüdne exhe xink`albı?

(Şair Nezire gaf ha`a, manbışəng`ə cona gohar I`mar arıme mangve cune xhunaşeyle eyhen: xink`albı he`e. Hiiyn xink`albı mang`usqa yugda qayle deş. Manbı it`umda, gurubu xhine exhe. Xhunaşeyle eyhen: yera manbı sık`ıldad qoxhar he`e. Mane əral mangve I`mərıke qidğın ha`an: şüng`əyid inyəxüdne ha`a xink`albı? Sabara vaxtıle zəife erimişedxhayn hekuyk akaran  xink`albı qadayle. Şairı`ıle g`ecen xhunaşeyse yugun xink`albı ha`as əxhı deşud. Mangve meed qidğın ha`an I`mərıke: şüng`əyıd həynəxüdne ha`a xink`albı? Mani şeç`ika mang`us ehes ıkkanan, həkedad har eyhene insanna iş deş vob yugun xink`albı hı`iy).

Yiqbişde otxhuniybişin sabarabı:

Hink`ıler, ts`int`bı, t`elebı, bırcəhı, gırts`bı, xink`albı, q`uts`ar, maxxvarabı.